PAL advies NWO

Geachte colleges van GS en PS,In onze vergadering van 23 september hebben wij aan de hand van een uitgebreide presentatie vande omgevingsmanager voor de Nieuwe Westelijke Oeververbinding van het ministerie van I&MHans Kramer de alternatieven voor de tracékeuze voor de Nieuwe Westelijke Oeververbindingbehandeld. De keuze is nu tussen drie varianten voor de Blankenburgtunnel en twee voor deOranjetunnel. Aan de noordoever mondt de Blankenburgtunnel uit in Midden-Delfland en deOranjetunnel in het Westland. SamenvattingMaak de tracékeuze op basis van volledige en uitgewerkte informatie en een evenwichtige enintegrale afweging, waarbij er zowel oog is voor de gevolgen van die keuze op de bereikbaarheid alsop de economische en ruimtelijke ontwikkelingen en op de mogelijk ingrijpende consequentiesvoor landschap, natuur en milieu. Kies voor zorgvuldigheid boven snelheid en ga niet voorgoedkoop maar investeer ook conform het hoofdlijnenakkoord en de conceptbegroting extra in dekwaliteit van de leefomgeving en voorkom dat eerdere groeninvesteringen teniet worden gedaan.Zet zorgvuldigheid voorop. Wij adviseren u de tunnel- en inpassingskeuze te baseren op een transparante vergelijking van allerelevante aspecten. Zet daarbij zorgvuldigheid voorop, gezien de impact van dit besluit op dekwaliteit van de ruimte en leefomgeving van de regio Rijnmond en de bereikbaarheid van deZuidvleugel. Want ook nu al is het recreatief groen en open landschap in deze regio beperktaanwezig, bereikbaar en toegankelijk, zoals kaarten van Kenniscentrum Recreatie laten zien.Wandeltekort in 2015 Fietstekort in 2015Schade aan landschap, recreatie en natuurDie kaarten uit het rapport ‘Tekorten aan recreatieruimte in de Zuidvleugel’ tonen dat er dan metname in de regio Rotterdam een groot kwantitatief tekort is aan wandel- en fietsmogelijkheden,omdat contact met het Hollandse landschap hier moeilijk te maken is. Een nieuw bovengrondstracé door Midden-Delfland zal een extra barrière in het landschap vormen en zal ook voor dewijdere omgeving afbreuk doen aan de landschappelijke, recreatieve en natuurwaarden. De tweekaarten zullen na de wegaanleg nog roder gekleurd zijn.Het kortste tracé door de Aalkeetbuitenpolder, onderdeel van de EHS, doet daarnaast sterkafbreuk aan dit waardevolle landschap en weidevogelgebied. De benodigde verkeersaansluiting opde A20 zorgt ervoor dat een eeuwenoude eendenkooi zal moeten verdwijnen. Ook aan de anderetracés kleven diverse nadelen voor natuur en landschap. De gedane jarenlange investeringen inherstel en ontwikkeling van natuur en landschap worden hiermee in hoge mate ondergraven enafgeschreven (vernietiging van schaars en waardevol groen kapitaal).Verbetering van de bereikbaarheid en leefomgevingskwaliteit geen uitgangspuntMede in het licht van de aanleg van de Tweede Maasvlakte en de groeiende stromen mensen engoederen onderschrijven wij de noodzaak van een betere bereikbaarheid in deze regio, evenals denoodzaak om hier de kwaliteit van de leefomgeving te versterken. Wij adviseren u ook bij dezetracékeuze te handelen in lijn met het hoofdlijnenakkoord en de conceptbegroting, waarin extra inde kwaliteit van de leefomgeving wordt geïnvesteerd.Waar in het verleden bij de aanleg van de Tweede Maasvlakte nadrukkelijk het streven waszowel de economie als de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren, vormt het streven naar eenwin-win situatie nu niet het uitgangspunt. Er is bij dit project voor de Nieuwe WestelijkeOeververbinding namelijk niet gekozen voor een gebieds-, maar tracébenadering, waarbij wordtingezoomd op de autobereikbaarheid en andere modaliteiten - zoals de tweewieler, OV en vervoerover water - beperkt of niet in beeld zijn. En ook andere aspecten (landschap, recreatie, natuur enmilieu) lijken bij voorbaat van ondergeschikt belang.Wij missen ook het bredere kader en een integrale en duurzame visie op ruimte en mobiliteitvoor de Randstad of de regio, zoals bepleit in ons conferentieadvies ‘de toekomst is duurzaambereikbaar’, want zowel de ontwerp rijksstructuurvisie Infrastructuur en Ruimte als het MasterplanRotterdam Vooruit voldoen hier door hun beperkte duurzaamheidsgehalte en ook draagvlak nietaan. Verder is de invloed van de tracékeuze op de gewenste en in ons advies ook bepleiterobuustheid van het infrastructuurnetwerk, waaronder bij calamiteiten, ons niet helder.Snelheid en zorgvuldigheid gaan lastig samenWij vragen ons af in hoeverre recht wordt gedaan aan de commissie Elverding, die een snelle maarook zorgvuldige besluitvorming voor infrastructuur beoogt en een breed proces bepleit.Er wordt nu gekozen voor snel confrontatiemodel, waarbij een enorm ambitieuze planningwordt gehanteerd waarin veel processen, zowel bestuurlijk als participatief, parallel lopen.Zo zullen GS in de vergadering van 11 oktober reeds hun standpunt bepalen, terwijl diverserapporten, waaronder de MKBA en de Plan-MER, waarin nut en noodzaak van die nieuwe verbindingworden onderbouwd, dan slechts in concept gereed zijn. Wij raden aan de volledige uitkomsten vanalle relevante rapporten af te wachten voor tot besluitvorming over te gaan. Dit helpt ook om nietnat te gaan bij de Raad van State.Die snelheid dient niet ten koste te gaan van de zorgvuldigheid en dient niet te leiden tot eentracékeuze die weliswaar de nu kwetsbare en matige bereikbaarheid sterk verbetert, maar ook sterkafbreuk doet aan de leefomgevingskwaliteit. Dat geldt in bijzondere mate voor de tracés doorMidden-Delfland. In deze financieel krappe tijden zal die neiging groot zijn, evenals de spijt die ditachteraf geeft. Dit geldt met name als door ontwikkelingen als de trek naar de stad, het nieuwewerken en krimp van de beroepsbevolking die voorspelde groei van het personenvervoer, met namein de spits, verder afvlakt.Voor een zorgvuldige besluitvorming zijn én meer inzicht én daarop gebaseerde explicieterekeuzes nodig, vooral ook om een overtuigend beeld van de economische baten en de robuustheidvan die betere bereikbaarheid te krijgen. Op dit moment is noch de versterking van de investeringsenverstedelijkingspotentie voor de regio, noch de vitalisering van bestaand stedelijk gebied, heldergenoeg in beeld gebracht voor de diverse tracés.Onze voorkeur gaat in principe uit naar bundeling van infrastructuur, omdat daarmee deruimtelijke kwaliteit en de voor Zuid-Holland kenmerkende afwisseling van rode en groenegebieden zo min mogelijk wordt aangetast.Ook de schade aan recreatie, natuur en landschap van de diverse tracés dient goed inzichtelijkte zijn, evenals de kosten en baten van mitigerende maatregelen, zoals een betere inpassing.Verder vragen wij ook aandacht voor de waterveiligheid, waaronder de risico’s op het vollopenvan die tunnels.Het is voor een maatschappelijk verantwoorde keuze naar onze mening eveneens van belangdat als door een bepaalde keuze eerdere (groen)investeringen teniet worden gedaan, deze ook bij debesluitvorming betrokken en expliciet gemaakt worden.Verder dient er ook meer zicht te komen op eventuele inkomsten uit tolheffing enmogelijkheden voor PPS-constructies.Houd oog voor het bredere perspectiefVoorkomen dient te worden dat het middel erger is dan de kwaal. Reeds nu al heeft de regioRotterdam een probleem om hoger opgeleide werknemers en internationaal georiënteerdebedrijvigheid aan zich te binden. Verdere aantasting van de reeds matige leefomgevingskwaliteit(behalve gebrek aan groen ook gezondheidsschade door luchtverontreiniging en geluidsbelasting,met name veroorzaakt door het verkeer) maakt het die bedrijven nog lastiger om gekwalificeerdewerknemers te vinden. Dit vergroot het risico dat zij die werknemers volgen en zich elders vestigen.Kijk daarbij ook over de crisis heen, want bij het aantrekken van de economie zal bij een inNederland en Europa krimpende beroepsbevolking het tekort aan gekwalificeerde werknemers zichweer extra doen gelden.De commissie hoopt u met dit advies van dienst te zijn bij de tracékeuze en ziet een spoedigereactie met belangstelling tegemoet.De Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit van Zuid-Holland,L. van Rijn-Vellekoop J.M. BrouwerW.G. W.G.Voorzitter Secretaris   · PAL, Zuid-Hollandplein 1, Postbus 90602, 2509 LP Den Haag, kamer D 5.20 · Secretaris:J.M. Brouwer · telefoon: 070-4418332 · fax: 070-4417815 · e-mail: jm.brouwer@pzh.nl ·PAL voor de leefomgevingProvinciale Adviescommissie LeefomgevingskwaliteitGedeputeerde en Provinciale Staten van Zuid-HollandPostbus 906022509 LP Den HaagNieuwe Westelijke Oeververbinding:kies zorgvuldig voor bereikbaarheid én omgevingskwaliteitDatum : 3 oktober 2011Onderwerp : PAL-advies Nieuwe Westelijke OeververbindingOns kenmerk : PAL 2011/024Aantal pagina’s : 3